dc.contributor.advisor |
Angarita Leiton, Arlex |
|
dc.contributor.author |
Perdomo Jiménez, Carlos Andrés |
|
dc.coverage.spatial |
Bogotá D.C. |
|
dc.date.accessioned |
2018-08-24T19:16:32Z |
|
dc.date.available |
2018-08-24T19:16:32Z |
|
dc.date.issued |
2018-06-04 |
|
dc.identifier.citation |
Perdomo, C. (2018). Evaluación de la eficiencia nutricional de dietas elaboradas a partir de recursos locales para la alimentación de gallinas criollas, criadas en un sistema productivo agroecológico en el municipio de Natagaima - Tolima. (Trabajo de grado). Corporación Universitaria Minuto de Dios, Bogotá - Colombia |
spa |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/10656/6316 |
|
dc.description.abstract |
Este trabajo de grado se desarrolló implementando la metodología del IAP (Investigación Acción Participativa), con productores de gallina criolla en el municipio de Natagaima en el departamento del Tolima. El objetivo general que se planteó en esta investigación fue determinar la efectividad nutricional de los alimentos concentrados elaborados a partir de los recursos locales disponibles en el trópico seco, en pro de mejorar la calidad de la alimentación de las gallinas criollas en sistemas de producción agroecológicos, para aumentar el rendimiento productivo de éstas aves.
Los resultados que se lograron con la implementación de las dietas elaboradas por el grupo comunitario, y evaluadas en la finca la primavera, permitieron una mejora en la producción de huevos y calidad de los mismos, se ha mejorado la producción de carne y de crías, demostrando esto una muy buena conversión alimenticia. Adicional a esto, con la implementación de dietas balanceadas, se logró un aporte significativo a la sustentabilidad de los procesos productivos desarrollados por las familias. El problema al que se dio solución fue el desconocimiento de la efectividad nutricional de las dietas elaboradas a partir de recursos locales, que son implementadas por los productores de gallinas criollas de Natagaima – Tolima”. El trabajo se desarrolló en tres fases: la primera corresponde a la caracterización del sistema de alimentación empleado por las familias para las gallinas criollas, la segunda, fue la identificación de alternativas y mejoramiento de las dietas, y en la tercera, se realizó la evaluación de la efectividad de las dietas mejoradas y suministradas a las aves en diferentes etapas de desarrollo y producción. La metodología empleada consistió en consultar con los productores el tipo de dietas elaboradas, así como, proponer dietas balanceadas y mejoradas. A cada una de las dietas se les realizó análisis bromatológico para hacer un comparativo de la eficiencia nutricional. |
en_US |
dc.language.iso |
es |
en_US |
dc.publisher |
Corporación Universitaria Minuto de Dios |
en_US |
dc.subject |
Alimentación de Gallinas |
en_US |
dc.subject |
Sistema Productivo |
en_US |
dc.subject |
Dietas Nutricionales |
en_US |
dc.subject |
Alimentos Nutricionales |
en_US |
dc.title |
Evaluación de la eficiencia nutricional de dietas elaboradas a partir de recursos locales para la alimentación de gallinas criollas, criadas en un sistema productivo agroecológico en el municipio de Natagaima - Tolima. |
en_US |
dc.type |
Thesis |
en_US |
dc.subject.lemb |
Alimentos para gallinas ponedoras |
es |
dc.subject.lemb |
Cría de Gallinas |
es |
dc.subject.lemb |
Gallinas |
es |
dc.subject.lemb |
Alimentos |
es |
dc.publisher.department |
Facultad de Ingeniería |
|
dc.publisher.program |
Ingeniería Agroecológica |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Acevedo, A., Angarita, A. (2012). Agroecología aplicada a condiciones del trópico
húmedo. Bogotá: Convenio SENA - TROPENBOS. Recuperado de
www.tropenbos.org/file.php/980/agroecologia.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Acevedo, A., Angarita, A. (2013). Metodología para la evaluación de sustentabilidad a
partir de indicadores locales para el diseño y desarrollo de programas agroecológicos.
Bogotá: Corporación Universitaria Minuto de Dios |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Aguilera, M. (2014). Determinantes del desarrollo en la avicultura en Colombia
instituciones, organizaciones y tecnología. Cartagena, Colombia: Documento de trabajo
sobre Economía regional: Banco de la República, Centro de estudios económicos
regionales (CEER) - Cartagena. Disponible en
http://www.banrep.gov.co/docum/Lectura_finanzas/pdf/dtser_214.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Alcaldía de Natagaima - Tolima. (2016). Identificación y Geografía del municipio de
Natagaima, Tolima. Disponible en http://www.natagaimatolima.gov.co/informacion_general.shtml#geograf%C3%ADa |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Alcaldía de Natagaima - Tolima. (2012).PLAN MUNICIPAL DE DESARROLLO 2012 - 2015,
Tolima. Disponible en http://www.natagaima-tolima.gov.co/apc-aafiles/62383936323634343638393365373830/plan_municipal_de_desarrollo_de_natag
aima_2012_2015__natagaima_somos_todos.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Ander-Egg, E. (1995). Técnicas de investigación social. Buenos Aires, Argentina: Lumen |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Angarita, A. (2014). Una experiencia agroecológica de Investigación Acción
Participativa. Recuperación de gallinas criollas en el sur del Tolima. (Colombia). Revista
Semillas. En defensa de la soberanía alimentaria, 53/54. Recuperado de
http://semillas.org.co/es/revista/recuperaci-2 |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Barroeta, A., Izquierdo, D., Pérez, J., MANUAL DE AVICULTURA. (S.F.). Breve manual de
aproximación a la empresa avícola para estudiantes de veterinaria. Departament de
Ciència Animal i delsAlimentsUnitat de Ciència Animal Facultat de Veterinària. Brasilia -
Brasil. Recuperado de
https://previa.uclm.es/profesorado/produccionanimal/produccionanimaliii/guia%20av
icultura_castella.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Calderón, J.C., Gómez, S.M., Mora-Delgado, J. (2010). La avicultura familiar en el norte
del Tolima (Colombia). Revista Colombiana de Ciencia Animal, 3. (1). p. 64 - 67.
Recuperado de http://repository.ut.edu.co/bitstream/001/1293/1/RIUT-LB-spa-2010-
La%20avicultura%20familiar%20en%20el%20norte%20del%20Tolima%20(Colombia).p
df |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Campabadal, C.M., (S.f.). Consideraciones nutricionales en la formulación y
alimentación de gallinas para postura aplicadas a la explotación de huevos en Centro
América. Centro de Investigaciones en Nutrición Animal. Escuela de Zootecnia.
Universidad de Costa Rica. Recuperado de
https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/5166260.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Cerda, H., (1995). Los Elementos de la Investigación. Cómo reconocerlos, diseñarlos y
construirlos. Bogotá: El Búho |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Cerda, H., (2011). Los Elementos de la Investigación. Cómo reconocerlos, diseñarlos y
construirlos. Bogotá D.C.:Investigar Magisterio |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Chisco, A. (2012). Investigación social comunitaria en contextos conflictivos. Antioquia
(Colombia).Revista Colombiana de Ciencias Sociales, 4(1) p. 121-134. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
COBB. (2015). Suplemento informativo sobre rendimiento y nutrición de pollos de
engorde Cobb500. Recuperado de
http://www.cobb-vantress.com/languages/guidefiles/fa217990-20c9-4ab1-a54e3bd02d974594_es.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Córdoba. V. & Cuenca. P. (2017). Mejoramiento del sistema de alimentación de gallinas
criollas a partir del cultivo de la semilla de lupino (Lupinous mutabilis) como fuente de
proteína, en fincas vinculadas a la Asociación Red Agroecológica Campesina (ARAC) de
Subachoque - Cundinamarca. (Tesis de pregrado). Universidad Minuto de Dios. Bogotá. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Estrada, M. (2005). Manejo y procesamiento de la gallinaza. Caldas (Colombia). Revista
Lasallista de investigación, 2 (1) p.43 - 48. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Fanatico, A. (2007). Sistemas Avícolas Alternativos con Acceso a pastura.
ATTRANationalsustainableagricultureinformationservice. Recuperado de
https://attra.ncat.org/attra-pub/download.php?id=236 |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (2014). Aves de corral y el medio ambiente. Departamento de agricultura y
protección al consumidor. España. Recuperado
dehttp://www.fao.org/ag/againfo/themes/es/poultry/Environment.html |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (2010). La avicultura familiar en el norte del Tolima - Colombia.Revista
Colombiana de Ciencia Animal3(1) p. 64 - 67. Recuperado de
http://www.fao.org/family-farming/detail/es/c/327447/ |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (2007). Producción y manejo de aves de traspatio. Programa Especial para la
Seguridad AlimentariaPESA. México. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (2007).Manual: Buenas Prácticas Agropecuarias –BPA- en la Producción de
Ganado DoblePropósito Bajo Confinamiento, con Caña Panelera como Parte de la
Dieta. Antioquia - Colombia. Recuperado de
ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/010/a1564s/a1564s00.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (2002). Avicultura Familiar. Revista Enfoques 0203sp. Departamento de
agricultura y protección al consumidor. España. Recuperado de
http://www.fao.org/ag/esp/revista/0203sp1.htm |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (1995). Manual para el personal auxiliar de sanidad animal primaria.M-27
ISBN 92-5-303258-8.Roma. Recuperado
dehttp://www.fao.org/docrep/t0690s/t0690s00.htm#Contents |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (1995). Bosques, Árboles y Comunidades Rurales - Fase II - Documento de
Trabajo: La Radio y Procesos Participativos de Desarrollo Sostenible en la Región
Amazónica. Asociación Latinoamericana de Educación Radiofónica (ALER)
Cochabamba, BoliviaRecuperado de
http://www.fao.org/docrep/x5600s/x5600s05.htm#el concepto del desarrollo
sostenible |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FAO, (1992). Producción animal sostenible. Revista Mundial de Zootecnia ISSN 1014-
6954. Departamento de agricultura y protección al consumidor. Roma. Recuperado
dehttp://www.fao.org/docrep/U7600T/u7600T03.htm#producción animal sostenible |
|
dc.source.bibliographicCitation |
FENAVI. (2007). La competitividad en la reducción de costos. Revista Avicultores de la
Federación Nacional de avicultores de Colombia - FENAV, 139. p. 12 - 17. Recuperado
de http://www.fenavi.org/images/stories/revistaavicultores/libros/revista-139/ |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Gutiérrez, D., Cuca,J.,Pró, A., Becerril, C. &Figueroa, J., (2012). Niveles de calcio y
fósforo disponible en gallinas durante 48 semanas en postura. Revista Mexicana de
ciencias pecuarias ISSN 2448-6698. Colegio de Posgraduados. Texcoco - México.
Recuperado de http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S2007-
11242013000400003 |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Hernández, R., Fernández, C., Baptista P., (2006). Metodología de laInvestigación.
México: McGraw-Hil Interamericana |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Hy -line International. (2016). Guía de manejo Hy line Brown. Ponedoras comerciales
Hy line Brown. Recuperado de
http://www.hyline.com/userdocs/pages/BRN_COM_SPN.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Instituto Colombiano Agropecuario, (2000). Resolución 1698 de 2000. República de
Colombia. Recuperado de http://www.ica.gov.co/getattachment/03a7e117-bf9d46b4-951d-39a4c69f9dc5/1698.aspx |
|
dc.source.bibliographicCitation |
INTA. Instituto Nacional de Tecnología Agropecuaria. (2012). Manual del extensionista.
Proyecto de fortalecimiento de la piscicultura rural. Argentina. Recuperado de
http://inta.gob.ar/sites/default/files/script-tmp-ipafnea_-
_manual_extens_pisc_rural.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Jerez, M., Reyes, M., Carrillo, J., Villegas, Y., & Segura, J. (2016). Indicadores
productivos de gallinas criollas en un sistema de producción avícola alternativo en
Oaxaca, México. Revista Mexicana de Agroecosistemas. 3(2), 75-86. México.
Recuperado de
http://www.itvalleoaxaca.edu.mx/posgradoitvo/RevistaPosgrado/docs/RMAE%20vol%
203_2_2016/2%20RMAE_2016-13-Gallinas-To%20edit.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Lobo, M. 2008. Importancia de los recursos genéticos de la agrobiodiversidad en el
desarrollo de sistemas de producción sostenibles. Revista Corpoica – Ciencia y
Tecnología Agropecuaria (2008) 9(2), 19-30. Colombia. Recuperado de
http://www.redalyc.org/pdf/4499/449945025002.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Mendizábal, R. (1996). Métodos y técnicas de investigación social. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Mejía, M. R., Awad, M. I. (2003). Educación popular hoy. En tiempos de globalización.
Bogotá: Ediciones Aurora. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Ministerio de Agricultura y Desarrollo Rural. (2006). Resolución 187 de 2006. República
de Colombia. Disponible en https://www.minagricultura.gov.co/tramitesservicios/Documents/Reglamento_para_la_produccion_Organica.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Moreno, F., Molina, D. (2007). Manual: Buenas Prácticas Agropecurias –BPA- en la
Producción de Ganado Doble Propósito Bajo Confinamiento, con Caña Panelera como
Parte de la Dieta. Medellín - Colombia. CTPPrint Ltda. p. 45 - 80. Recuperado de
ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/010/a1564s/a1564s00.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Morales, A., Sarmiento, D. (2008). Árboles del Bosque Seco Tropical en el área del
Parque Recreativo y Zoológico Piscilago. Nilo Cundinamarca. Universidad Autónoma de
Colombia. Recuperado de
http://www.ecosistemassecos.org/Documentos/cartilla_final.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Niño, V. M., (2011). Metodología de la Investigación: diseño y ejecución. Colombia:
Ediciones de la U, ProQuestebrary. Disponible en
http://site.ebrary.com.ezproxy.uniminuto.edu:8000/lib/bibliouniminutosp/reader.acti
on?docID=10559875 |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Reichardt, C; Cook, T. (1986). Métodos cualitativos y cuantitativos en investigación
evaluativa. Madrid. Ediciones Morata, S. L. Recuperado de
http://www.fceia.unr.edu.ar/geii/maestria/2014/DraSanjurjo/12de20/Cook_Reichardt
.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Ravindran, V. (2013). Revisión del Desarrollo Avícola:Disponibilidad de piensos y
nutrición de aves de corral en países en desarrollo. Monogastric Research Centre,
Institute of Food, Nutrition and Human Health, Massey University,Palmerston North,
Nueva Zelandia. p. 61 - 82. FAO. Recuperada de
http://www.fao.org/docrep/019/i3531s/i3531s.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Solano G., Salcedo M. &Ramírez R. (2005). Dietas para pollos en ceba a base de
subproductos de la agroindustria loca. Revista electrónica de veterinariaREDVET,5 - 2.
Cuba. Recuperado de
http://www.veterinaria.org/revistas/redvet/n020205/020507.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
SOLLA S.A. (2015). MANUAL DE MANEJO PONEDORAS PARA HUEVO COMERCIAL.
Dirección nacional avicultura balanceados Solla S.A. Colombia. Recuperado de
https://www.solla.com/sites/default/files/productos/secciones/adjuntos/Manual%20
De%20Manejo%20Ponedoras%20Para%20Huevo%20Comercial_0.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Superintendencia de Industria y Comercio, (2014). Cadena productiva de alimentos
concentrados y balanceados para la industria avícola y porcina diagnóstico de libre
competencia. Gobierno de Colombia: Bogotá. Disponible en:
http://www.sic.gov.co/recursos_user/documentos/promocion_competencia/Estudios
_Economicos/ALIMENTOS%20BALANCEADOS.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Torres, A. (1999). Aprender a investigar en comunidad II. Enfoques cualitativos y
participativos en investigación social. Facultad de ciencias sociales y humanas de la
UNAD. Bogotá. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Valdés, R., Ferro, E., Ponce, M., Río, H. & Martínez, M. (2005).Fortaleciendo los
sistemas locales para la producción avícola y porcina a pequeña escala. Revista LEISA
de agroecología. 21(3)1. p. 23 - 25. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Valencia, N. (2011). La Gallina Criolla Colombiana. Universidad Nacional de Colombia.
Facultad Ciencias Agropecuarias. Palmira - Valle. Recuperado de
http://www.bdigital.unal.edu.co/3412/1/9789588095561.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Velosa, M.(2003). Las aves de corral, una alternativaecológica y sostenible de
producciónpara la finca moricultora. Universidad pedagógica y tecnológica de
Colombia. Grupo Asociado de Investigación para el Desarrollo Comunitario GIPA.
Bogotá. |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Villanueva C., Oliva A., Torres A., Rosales M., Moscoso C. & González E., (2015). Manual
de producción y manejo de aves de patio. Centro Agronómico Tropical de Investigación
y Enseñanza, (CATIE). 128. (1). Recuperado de http://map.catie.ac.cr/web/wpcontent/uploads/2015/08/Aves-de-Patioisbn.pdf |
|
dc.source.bibliographicCitation |
Villar - Delgado J. & Montano - Martínez R. (2011). Producción sostenible de alimento
animal a partir de caña de azúcar. Instituto Cubano de Investigaciones de los derivados
de la caña de azúcar. La Habana - Cuba. ICIDCA, Sobre los derivados de la caña de
azúcar. 45. 2. pp. 35 - 41. Recuperado de
http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=223122259005 |
|